Nieuw Lectionarium jaar A
Aan alle parochianen en andere lezers,
Per 1 november 2025 is voor de hele Nederlandse Kerkprovincie een nieuw Lectionarium jaar A verschenen. In dit lectionarium vinden we een herziening van de vertrouwde liturgische Bijbelvertaling die we sinds de jaren ’70 iedere zondag en op hoogfeesten met elkaar lezen.
In deze herziene editie van het lectionarium A wordt aangesloten bij de vertrouwde Bijbelse lezingen die inmiddels al meer dan een halve eeuw worden gebruikt in onze kerken. Terwijl er ook kritisch is gekeken naar eerder gemaakte vertaalfouten vanuit de bronteksten in het Grieks en Hebreeuws en zijn er de nodige verrassende en verfrissende hertalingen gemaakt. Ook zijn hier en daar gedateerde vertalingen bijgesteld naar meer hedendaags Nederlands taalgebruik.
Wat verandert niet en wat juist wel?
Degenen die meer willen lezen over deze nieuwe vertaling van het lectionarium deel A verwijs ik graag door naar de website van de Nationale Raad voor Liturgie.
Wat betekent de ingebruikname van dit nieuwe lectionarium deel A concreet voor ons als parochie? Wat verandert er niet en wat juist wel? Hieronder een uitleg.
Wat verandert er níet?
Zoals hierboven geschreven blijft de sinds de jaren ’70 vertrouwde liturgische vertaling grotendeels behouden. We hoeven dus niet aan een compleet nieuwe liturgische tekst te gaan wennen met elkaar.
Wat verandert er wél?
Hierboven schreef ik dat de vertrouwde liturgische tekst uit de jaren ’70 behouden blijft en dat is -grotendeels- ook zo. Echter, er is wel kritisch gekeken naar de teksten en er zijn daarom dus ook weldegelijk hier en daar wat aanpassingen gedaan. Zo is er meer rechtgedaan aan de Griekse en Hebreeuwse grondteksten, veranderen een aantal antwoorden rondom de evangelielezing (zie kopje hieronder) en is er ook gekozen om de eerste twee lezingen, de psalm en het evangelie in één fraai vormgegeven liturgisch boekwerk bij elkaar te plaatsen om in de vieringen te gebruiken.
Wie moet waar specifiek rekening mee houden?
Een concrete en zeer opvallende verandering naast de vertaling zelf, zijn de twee antwoorden die we als parochianen op de voorganger geven bij de aanvang en het slot van de evangelielezing.
In het huidige lectionarium zeggen we voorafgaande aan de evangelie lezing:
De Heer zij met u.
Allen: En met uw geest.
Lezingen uit het heilig evangelie volgens …
Allen: Lof zij U, Christus.
En dit wordt:
De Heer zij met u.
Allen: En met uw geest.
Lezingen uit het heilig evangelie volgens …
Allen: Glorie zij U, Heer.
In het huidige lectionarium zeggen we aan het slot van de evangelie lezing:
Zo spreekt de Heer / Woord van de Heer.
Allen: Wij danken God.
En dit wordt:
Woord van de Heer.
Allen: Lof zij U, Christus.
Kerkmusici
Belangrijk voor koren en dirigenten om rekening mee te houden, is dat de acclamatie die zo nu en dan na het evangelie gezongen wordt, het: “Zo spreekt de Heer – Wij danken God”, in deze nieuwe editie daadwerkelijk verandert.
Nu kunnen we opmerken dat dit allemaal vrij minimale aanpassingen zijn en ergens is dat ook niet onwaar. Toch zijn ze opmerkelijk doordat we nu letterlijker en dichterbij de universele liturgische norm van het Latijn in onze Rooms-Katholieke Kerk komen. Want door op eenzelfde wijze liturgie te vieren drukken we als mondiale Kerk des te meer onze apostolische verbondenheid uit.
Bovenal vormen deze liturgievernieuwingen en de andere vernieuwingen die de komende jaren nog op ons afkomen in de lectionaria B en C en hopelijk op afzienbare termijn ook de nieuwe vertaling van het Altaarmissaal, een uitnodiging voor ons als gelovige Rooms-Katholieken om ons geloofsleven te verdiepen en te vernieuwen en te groeien in verbondenheid en vriendschap met de altijd-levende God.
Hopelijk heb ik u middels dit schrijven voldoende geïnformeerd. Voor vragen neem gerust contact op via het secretariaat (secretariaat@rk-familie.nl), dan komen we zo spoedig mogelijk bij u terug.
Pastor Johan Rutgers